DEN HAAG – Ongeveer anderhalf miljard euro, dat verwacht de Rekenkamer dat de geplande accijnsverhogingen op satire het kabinet Rutte II nog voor 2014 in staatskas inkomsten opbrengt. De cijfers zijn op een persconferentie vanmiddag gepresenteerd. Het accijns wordt verhoogd van 6% naar 21% – en dit nieuws wordt met heel gemengde reacties ontvangen.

“We beseffen dat de accijnsverhoging veel stof doet opwaaien, maar de harde waarheid is dat in deze barre tijden iedereen iets moet inleveren. En satire neemt heden ten dage zo’n stormachtige vaart in de Nederlandse cultuur, dat de accijnsverhoging eigenlijk maar een kwestie van tijd kon zijn,” aldus Mark Rutte, die de cijfers toelichtte.

De Bond Tegen Humor reageerde positief. “Satire is gevaarlijker dan de meeste mensen denken. Het is een gateway stijlvorm, zogezegd. Van satire is het een klein stapje naar cynisme, met alle vernietigende gevolgen van dien. We zien in praktijk mensen echt ten onder gaan aan deze bijtende vorm van spot. Mensen onderschatten te snel hoe gemakkelijk er op cynisme overgestapt kan worden.”

Bovendien, zo argumenteert de Bond, is ook satire niet zonder gevolgen. “Neem de actuele situatie rondom de collumn van de heer Luuk Koelman. U wil toch niet zeggen dat dit een slachtofferloos misdrijf is, om humor op deze manier te misbruiken. Of heeft u gemist dat Mariska Orbán-de Haas heeft moeten onderduiken? Nee, satire is zeker geen onschuldige humor. We pleiten eigenlijk ook voor een leeftijdsgrens op satire. En wellicht moeten we nog eens goed bekijken of we willen dat buitenlanders toegang krijgen tot onze satire – het humortoerisme in Nederland loopt de spuigaten uit, met alle overlast van dien.”

Premier Rutte wou niet bevestigen of de verhoogde opbrengst van de accijns ook een verhoging van de subsidie aan de Bond Tegen Humor met zich meebrengt. Maar boze tongen onder ingewijden spreken van verregaande gevolgen voor liefhebbers én beoefenaars van humor. “Er is meer en meer sprake van een heuse heksenjacht,” aldus één bron die wenste anoniem te blijven.

De redactie van De Speld wenste geen commentaar te geven. “We beraden ons nog op de te nemen stappen. Dit komt plots heel koud op ons bord vallen.”